AKADEMİ GECELERİ Tarihi Drama

AKADEMİ GECELERİ

Tarihi Drama

KASIM TINISTANOV

10 Eylül 1901 yılında Issık-Göl’ün Çırpıktı köyünde dünyaya gelip, 1916 yılındaki Ürkün’ün bütün zorluklarını yaşayan Kasım Tınıstanov Kırgız edebiyatı, bilimi, tarihi özetle halkının ruhu için 19 sene dolu dolu çalışmıştır. Yazdığı bir şiirinde: “Vaktinde geleceğe yol almadım, On sekiz yaş boşa geçtin, üzgünüm” diyerek boş geçen günleri için üzülür. Zamanın değerini iyi bilen Tınıstanov sürekli çalışarak halkını uyarmaya, eğitim almaya ve zamanını boşa geçirmemeye çağırır. O Kırgız kültürünün, yayınının, dilinin ve edebiyatının temelini atan halkının ve Tanrı Dağlarının cesur oğludur. Halkı için çalışan, halkına yol gösteren ve sonunda halkı için başını feda etmiş bir insandır. Kasım Tınıstanov 1937 yılında “Halk Düşmanı” suçlamasıyla tutuklanır. 1938 yılında ise SSCB Yüksek Mahkemesince idam edilir. Kasım Tınıstanov hapishanede iken tahliye olan bir delikanlı ile evine şu haberi gönderir: “Çocuklarım babanız hiçbir zaman suç işlemedi. Hiç bir suçu da kabul etmedim. Halkımın ve vatanımın önünde yüzüm aktır. Sizlerin bunu bilmesini istiyorum” der. Eninde sonunda Kasım’ın dediği gibi gerçekler kazanır.

Kasım Tınıstanov’un trajik sonunu hazırlayan bu eser, dini kendi çıkarları için kullanan din adamlarını, çok evlilik ve kadının toplumdaki hak etmediği değerleri ve zengin toprak ağalarının fakir halkı nasıl acımazca sömürdüğünü gözler önüne sermektedir. Akademi Geceleri adlı bu eser 1933 yılında Komünist parti bölge toplantısında alınan karar ile açıktan açığa milliyetçi propaganda yapıp burjuva ideolojisini yeniden canlandırmaya gayret eden eser olarak nitelendirilir.