Irak Türkmen Ağzı Grameri (Ses Bilgisi-Şekil Bilgisi)
IRAK TÜRKMEN AĞZI GRAMERİ
SES BİLGİSİ- ŞEKİL BİLGİSİ
PROF. DR. ÇOBAN HIDIR ULUHAN (BEŞİRLİ)
Irak’ta üç milyon Türkmen yaşamaktadır. Bunlar Türklüklerini çağlar boyu sürdürmüşlerdir ve sürdüreceklerdir. Irak Türkleri I. Dünya Savaşı’ndan sonra Türklük âleminden ayrılmışlardır. O tarihten bu yana en büyük soykırımına maruz kalan kuşkusuz Irak Türkleridir. Bütün milletlerin halk bilimine ait materyalleri çoktan toplanmış ve değerlendirilip ilim âlemine sunulmuştur. Eğer biz bu işi gönüllü olarak yapmasaydık, bu pırlanta hazinesinin kapısını açmasaydık daha önce unutulmuş olanlar gibi bunlar da unutulurdu. Hamdolsun bu kutsal görevi yerine getirip, bu inci tanelerini sizlere sunabildik. Bu tür çalışmalar yapmanın riskli olduğunu bilmekle beraber, bu işi yapmaya koyuldum. Bazılarının ileri sürdükleri bütün tezleri çürütmeye çalıştım.
Irak Türkmen ağzı, Batı Türkçesinin doğu yöresinde (Azerbaycan Türkçesi) yer alan ağızlar topluluğuna girer. Türkmen ağzı, Türk dili tarihi bakımından büyük önem taşımaktadır. Irak Türkmen ağızları da Anadolu ağızları gibi kendi içerisinde bazı farklılıklar göstermektedir. Elinizde bulunan eser, Irak Türkmenlerinin ağızları arasındaki farklılıklar gösterilerek, ses bilgisi ve şekil bilgisi bakımından incelenmiştir. Eser tasvirî bir gramer olmakla birlikte bu çalışmada Standart Türkiye Türkçesi, Eski Türkçe, Orta Türkçe, Eski Türkiye Türkçesi, Azerbaycan Türkçesi ve Anadolu ağızlarıyla da mukayeseler yaparak karşılaştırmalı bir gramer örneği vermeye çalıştım.
Irak Türkmen Ağızları Grameri kitabının, Türkoloji alanında büyük bir boşluğu dolduracağı kanısındayım.
Ulu Önder Mustafa Kemal ATATÜRK’ün dediği gibi: Millî his ile dil arasındaki bağ çok kuvvetlidir. Dilin millî ve zengin olması millî hissin inkişâfında başlıca müessirdir. Türk dili, dillerin en zenginlerindendir; yeter ki bu dil şuurlu işlensin. Ülkesini, yüksek istiklâlini korumasını bilen Türk milleti, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır.
