Kazak Topraklarında Sömürge ve Stalinist Sovyet Rejiminin Politikası
KAZAK TOPRAKLARINDA SÖMÜRGE VE STALİNİST
SOVYET REJİMİNİN POLİTİKASI
AİNUR ARKHYMATAYEVA
Araştırmada, Çarlık Rus İmparatorluğu’nun sömürgeleştirme politikasından itibaren 1927-1938 yılları arasında SSCB’nin Kazakistan bölgesinde Sovyet siyasetinin etkileri incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmada SSCB’nin Kazakistan politikasından önce, XVIII-XIX yy Kazak topraklarında Çarlık Rus İmparatorluğu hakimiyet etkileri ortaya konulmuştur. Böylece Çarlık Rus İmparatorluğu’nun sömürgeleştirme politikası ve Stalin’in Sovyet döneminde uyguladığı baskıcı politikalar belirlenmiştir.
SSCB, sosyalist bir politik sistem olması nedeniyle, Kazak SSC’nde uygulanan siyasi, ekonomi ve kültürel politikalar, Sosyalist bir inşa sonucunda ortaya çıkan politikalar olarak sunulmuştur. Ele alınan dönemde Kazak SSC’nde bu konuda meydana gelen değişmeler bu amaç ve araçlar doğrultusunda incelenmiştir. SSCB’nin 1927-1938 Kazakistan politikası Kazak halkının “tarihsel rolünü küçümsemek” için bazı “tarihsel adaletsizlik” ile ilişkili aşırı önyargıyı karakterize etmektedir. Çalışmada Stalin’in yönetimi yıllarında Sovyet gücünün Kazak SSC’nin geleneksel tarımın kaldırılması, Kazak halkının geleneksel ekonomisinin sosyo-ekonomik biçimlerini zayıflatmak için önlemler, SSCB’nin kolektifleştirme, müsadere politikası ve kolektifleştirme politikasına karşı halk protestosu hususları ve Sovyet eğitim-kültür, sanat ve sağlık alanındaki gelişmeleri kapsamaktadır. Zorla kolektifleştirmenin geniş ölçekli planı sadece Kazakistan’daki hayvan çiftliklerinde ekonomik krize yol açmakla kalmamış, aynı zamanda Kazakistan’da sosyo- demografik sonuçlara da yol açmıştır. Bu çalışma, Sovyet kaynaklarından elde edilen tarihsel verilere dayanmaktadır.
