KIRIM TATAR ŞAİRİ MEMET NÜZET KIRIM’IN ÇÖL HAYATINDAN (Şiirler-Metin-Aktarma-İnceleme)

KIRIM TATAR ŞAİRİ MEMET NÜZET

KIRIM’IN ÇÖL HAYATINDAN

(Şiirler-Metin-Aktarma-İnceleme)

IŞILAY IŞIKTAŞ SAVA

Elinizdeki çalışma XIX. yüzyıl sonu, XX. yüzyıl başında bütün dünyayı derinden etkileyen siyasi gelişmelerin ve değişmelerin yaşandığı dönemde dünya gelen Kırım Tatar şairi Memet Nüzet’in Qırımñın Çöl Ayatından “Kırım’ın (Kır-Kuzey) Hayatından” adlı seçme eserler antolojisi olarak 2003 yılında basılmış kitabın içindeki şiirlerin Latin harflerine transkripsiyonu, Türkiye Türkçesine aktarılması ve incelenmesini içermektedir. Memet Nüzet, Çarlık Rusya’sında gözlerini dünyaya açmış (1881), Kırım Tatar Edebiyatı’nın Tercüman Dönemi’nde (1883-1916) yetişmiş, 1905 İnkılabını yaşamış, 1917 Ekim Devrimi ile Sovyet rejiminin baskıcı ve yıkıcı yüzüyle tanışmış, hapiste yatmış, yaşadığı hayatın her dönemini şiirlerine yansıtmış bir şairdir.

Şairin sağlığında kaleme aldığı şiirleri kaydettiği tek elyazması olan defteri esas alınarak Kırım’da yayına hazırlanan Qırımnıñ Çöl Ayatından adlı kitap, bu çalışmamızın temelini oluşturmaktadır. Elinizdeki çalışma, Qırımnıñ Çöl Ayatından adlı kitabın içinde yer alan 103 şiiri içermekte ve Giriş, Kırım Tatar Edebiyatı ve Şairin Yetiştiği Dönem, Memet Nüzet’in Hayatı ve Eserleri, İnceleme, Şiirler (Metin-Aktarma) ile Kaynaklar adlı bölümlerden oluşmaktadır.

Kırım Tatar Edebiyatı Hakkında başlığında Kırım Tatar Edebiyatı’nın dönemlerine kısaca değinilerek şairin içine doğduğu dönem okuyucuya yansıtılmaya çalışılmış, Şairin Hayatı ve Eserleri adlı bölümde, şairin nasıl bir hayat yaşadığı, eğitimi, ailesi ve kaleme aldıkları ile ilgili bilgiler verilmiş, İncelenmesi bölümünde 103 şiir şekil ve muhteva bakımından değerlendirilmiş, Şiirler (Metin-aktarma) bölümünde de şiirlerin Latin harflerine aktarılmış ve Türkiye Türkçesindeki karşılıkları okuyucuya sunulmuştur.